Gebelikte Tiroid hastalığı Gelişme Riski Hangi Kadınlarda Fazladır?
Ailesinde tiroid hastalığı, şeker hastalığı ve guatr bulunan gebe kadınlarda tiroid hastalığı riski daha yüksektir..
Gebelik öncesi tip 1 şeker hastalığı olan veya kanında anti-TPO antikoru yüksek olan veya daha önce tiroid hastalığı geçiren kadınlarda da bu risk çok yüksektir. Önceden düşük yapan kadınlarda da tiroid hormon tetkikleri gebelik süresince iyi takip edilmelidir.
B-Gebelikte Tiroid Bezinin fazla Çalışması (hipertiroidi):
Gebelikte Graves hastalığı (tiroid bezinin fazla çalışma hastalığı) her 100 gebeden birisinde ortaya çıkar, yani nadir görülür. Gebe kalmadan önce Graves hastalığı olan kadınlarda veya gebelikte ortaya çıkan Graves hastalığında gebeliğin 10-12 nci haftalarında mutlaka TSH–Reseptör antikor ölçümü yaptırılmalıdır. Bu antikor yüksek olursa anne karnındaki bebekte tiroid bezi fazla çalışabilir ve ayrıca bebek doğduktan sonra da aynı şekilde bebeğin tiroid bezinin fazla çalışma olasılığı vardır.
Gebelikte oluşan Graves hastalığı tedavi edilmezse erken doğuma veya bebeğin büyümesinde gecikmeye de neden olabilir.
TSH-R antikorları gebeliğin 4 ve 6nci ayları arasında anne kanında çok yükselirse bebekte hastalık olup olmadığı ultrason ile değerlendirilir. Bu sayede bebek kalp atım hızının artıp artmadığı, guatr gelişip gelişmediği veya büyümesinin normal olup olmadığı anlaşılır.
Graves hastalığı olan gebelere Propiltiourasil (Propiltiourasil) ilacı minimal dozda (50-100 mg/gün) verilerek tedavi yapılır. Bu ilaca karşı yan etki olursa gebeliğin 4-6ncı ayları arasında cerrahi (ameliyat) tedavisi uygulanabilir.
Doğum sonrası Graves devam ederse veya yeniden ortaya çıkarsa emziren kadınlara en fazla 150 mg/gün kadar dozda Propiltiourasil tablet veya 15-20 mg/gün Metimazol tablet verilebilir. Bu dozlarda emzirmeyi kesmeye gerek yoktur. Eğer daha yüksek dozlar kullanmak gerekirse o zaman bebeğin tiroid hormonlarını takip etmek gerekir; çünkü, bu ilaçlar süt ile çocuğa geçerek onun tiroid bezinin çalışmasını azaltabilir.
Bu kadınlarda tiroid bezi iltihabı (tiroidit) sık görüldüğünden TSH hormon ölçümleri doğumdan sonra belirli aralıklarla yapılmalıdır. Tiroid bezi iltihabı doğumdan sonraki 9 ay içinde bu hastalarda sık görülür.
C- Gebelikte Aşırı Kusan Kadınlarda Görülen Tiroid Hormon Değişikliği:
Aşırı kusan ve bulantısı olan gebe kadınlarda bazen serbest T4 hormonunda artma TSH hormonunda düşme olabilir. Bu durum için ilaç kullanılmaz. Kendiliğinden düzelir.
D- Gebelikte tiroid hormonları normal olduğu halde sadece anti-TPO antikor yüksekliği olması da risklidir
Anti-TPO antikoru yüksek olan kadınlarda erken doğum, düşük riski ve doğum sonrası depresyon ve tiroid yetmezliği riski artmıştır. Bu nedenle sık aralarla TSH hormon ölçümü yapılmalı ve bu kontrollerin doğum sonrası da devam etmesi gerekir.
E-Gebelikte Tiroid hormon yetmezliği (Hipotirodi):
Tiroid yetmezliği bebekte zeka geriliği yaptığından hamile kaldığını öğrenir öğrenmez kadınlar hemen TSH hormonu ölçümü yaptırmalıdır. Tiroid yetmezliği varsa Levotiroksin ilacı kullanılır ve doğumdan sonra da emzirme döneminde bu ilaca devam edilir. Bu ilacın emzirme döneminde bebeğe zararı olmaz.
F. Emzirme Döneminde Sigara İçmeyiniz:
Sigara için annelerin sütlerinde iyot azalır ve çocukta tiroid yetmezliği gelişebilir. Bu nedenle emziren kadınlar sigara içmemelidir.
G. Gebelikte Guatr Sıklığı Artar:
Gebelik döneminde guatr oluşum sıklığı arttığı gibi gebe kalmadan önce guatrı olan kadınlarda guatrın büyüdüğü gözlenir. İyot eksikliği olan kadınlarda bu durum daha sık oluşur. İyot kaybının gebelikte artması ve bebeğin iyot kullanması nedeniyle iyot ihtiyacı artar. Bu nedenle gebelik döneminde iyot alımı artırılmalı ve guatr varsa Levotiroksin ilacıyla tedavi yapılmalıdır.
